انتخاب دستگاه تصفیه هوا (قسمت سوم)

انواع تصفیه کننده هوا

نگاهی به پنج نوع اصلی تصفیه کننده هوا موجود در بازار

پاک کننده هوای کوره ای

برخی از تصفیه کننده های هوا، هوا را با عبور دادن از فیلتر تمیز می نمایند، وظیفه این فیلتر جدا کردن ذرات معلق از هوا است. گاهی اوقات به این دستگاهها پاکیزه کننده هوا نیز گفته می شود و اغلب قسمتی از دستگاههای تهویه مطبوع به حساب می آیند. در این سیستم ها، فیلتر تصفیه هوا مابین قسمت ورودی هوا و سیستم سرمایشی – گرمایشی قرار گرفته و قبل از اینکه هوا وارد سیستم شود از فیلتر عبور کرده و تصفیه می‌گردد.

این روش نه تنها آلاینده ها را از هوا جدا می سازد ، بلکه باعث کاهش آسیب و صدمه به اجزاء داخلی سیستم های تهویه مطبوع نیز می شود. این فیلترها در بخش های ورودی هوای منازل یا اتاق ها نصب می شوند و از موادی همچون فوم ، کتان و یا فایبرگلاس ساخته می شوند . مقدار تراکم ماده ای که فیلتر از آن ساخته می شود در واقع مقدار ذرات جدا شونده از هوا را تعیین می نماید . بدین صورت که فیلترهایی که بسیار متراکم هستند دارای روزنه های بسیار ریزی هستند که امکان عبور هوای بسیار آلوده از فیلتر را نمی دهد. فیلترهای مسطح عملکرد بهتری دارند زیرا سطح برخورد هوای آلوده با فیلتر افزایش پیدا کرده و ذرات معلق بیشتری جدا می‌گردند.

به هر روی، این نوع فیلترها می توانند کوچک ترین ذرات معلق موجود در هوا را جدا سازند، فیلترهای هوا گران قیمت بوده و تنها مجبور خواهید بود برای حفظ عملکرد موثر، آنها را مرتبا تعویض نمایید ( برخی قابل شستشو هستند ) . در صورت عدم جایگزینی، جریان هوا را از طریق سیستم مرکزی محدود می‌کنند و باعث کاهش کارایی کلی می شوند .

تصفیه هوای صنعتی

صنایع اغلب از دستگاه های تصفیه کننده هوا استفاده می کنند که در مقایسه با مدل های خانگی بسیار قدرتمند تر هستند . برخی شرکت ها ممکن است از مدل های تصفیه هوای صنعتی استفاده کنند زیرا روند تولید محصولاتشان نیازمند هوایی تمیز و بدون آلاینده ها می باشد . برخی شرکت ها از سیستم عظیم چرخش هوا استفاده می‌کنند که می توانند در مدت زمان یک دقیقه ، ده مرتبه هوای درون اتاق را عوض کنند . همگی این وسائل و تجهیزات نیازمند هزینه های بسیار زیادی است که برای مصارف خانگی به هیچ عنوان مناسب نیستند . ( تجهیزات بکار رفته در ساختمان شرکت INTEL جهت تصفیه هوا، میلیون ها دلار هزینه بر بوده است ) .

ژنراتور یونی یا فیلتر TIO2

این فیلتر هوای یونی که به آن ژنراتور یونی یا فیلتر TIO2 گفته می شود نوعی تصفیه کننده یونیزه هوا نیز نامیده می شود ، یک فن آوری تمیز کننده هوا است که میتواند یون های منفی را در هوا منتشر کند، ذرات معلق در هوا دارای بار مثبت و منفی هستند، از تراکم ذرات با بار مثبت و یون ، یون مثبت و از تراکم ذرات با بار منفی و یون، یون منفی به وجود می‌آید . از عوارض ناشی از ازدیاد یون مثبت در هوا سردرد، افسردگی ، سستی و … را میتوان نام برد.

فیلتر TIO2 تصفیه هوا

ذرات بزرگتر موجود در هوا مانند گرد و غبار و یا دیگر آلاینده ها این احتمال را دارند که یونیزه شوند زیرا هدف آسان و سهل الوصولی برای الکترون ها خواهند شد . وقتی بار ذرات تخلیه گردیدند، به هرچیزی که دارای بار الکتریکی مخالف باشد جذب می شوند ( ذرات مثبت به ذرات منفی و ذرات منفی به ذرات مثبت جذب خواهند شد ). دو صفحه فلزی که درون تصفیه کننده هوا قرار داده شده اند، باردار شده ( یک صفحه دارای بار مثبت و دیگری منفی ) و بدین صورت ذرات معلق موجود در هوا را جذب خود می نمایند .

برای تولید یون منفی می‌بایست از طریق یک میله الکترود میزان زیادی جریان الکتریسیته با ولتاژ بالا به محیط تزریق کرد که این باعث جذب یون مثبت به منفی می شود . یونها می‌توانند با چسبیدن به ذرات معلق باعث خنثی شدن ذرات معلق در هوا از وجود آلاینده ها بشوند . این تصفیه کننده هوا از روشی به نام تخلیه ” کرونا ” – (CRONA) ، استفاده می‌کنند تا مولکول های بارداری را تولید کنند که به آنها یون گفته می شود .

ژنراتورهای ازون – ازن ژنراتور :

دستگاه ژنراتور ازن یا ( ازون ) بیشتر شبیه به تصفیه کننده یونی است ، اما برای تبدیل مولکول های اکسیژن به اوزون (ازن) طراحی می شود . همانطور که میدانیم اکسیژن موجود در اتمسفر به شکل دی اکسیژن است که مولکول آن از 2 اتم اکسیژن تشکیل شده است ، وقتی این مولکول ها در معرض نور ماوراء بنفش و یا تخلیه کرونا قرار بگیرند تعدادی از مولکول های دی اکسیژن به اتم های اکسیژن جداگانه ای تقسیم می شوند ( اکسیژن آزاد ) ، در حالیکه بیشتر این مقدار اکسیژن با دی اکسید دوباره ترکیب می شوند، تعدادی از اتم ها ازون (ازن یا اوزون ) را تشکیل می دهند .

ازن ژنراتور

تولید کنندگان این دستگاه ها ادعا می‌کنند که ازون OZON میتواند هوا را ضد عفونی کند . به هر روی ، شواهد قوی در دست است که ازون باعث تصفیه هوا نمی شود .ازون گاز سمی است و به سرعت با دیگر مواد شیمیایی واکنش نشان می دهد و مواد و ترکیبات جدیدی را تشکل می دهد که از ماده ازون به مراتب خطرناک تر هستند . ازون فلزات را اکسید می کند ( باعث خورندگی فلزات می شود ). همچنین پروسه ای که منجر به تولید ازون ( ازن ) می شود میتواند اکسید نیتروژن را تولید کند که منجر به ایجاد واکنش های بیشتری با مواد و ترکیبات موجود در هوا خواهد شد .

ویژگی های فیلتر یونی:

1. تعمیر و نگهداری آن آسان است و نیاز به جایگزینی ندارد
2. باعث تازه شدن هوا می شود
3. میتواند باکتریها ، ترکیبات آلی فرار و ویروس ها را حذف کند

اشعه ماوراء بنفش

فن آوری UV یا اشعه ماوراء بنفش یک نور نامرئی است که به آلاینده ها مخصوصا میکروب ها و ویروس ها حمله میکند ، این لامپ داخل دستگاه تصفیه هوا قرار دارد، نور آن با چشم قابل دیدن نیست و برای انسان کاملا بی ضرر می باشد .

کاتالیزور ازن ژنراتور

ویژگی های اشعه ماوراء بنفش :

1. باعث کشته شدن باکتریها ، ویروسها و میکروبها می شود

2. به ندرت نیاز به جایگزینی دارد

اشعه یا نور ماوراء بنفش (UV) :

بسیاری از میکروارگانیسم ها را خشک و عقیم میکند و برخی از دستگاههای تصفیه هوا از نور ماوراء بنفش استفاده می کنند ، زمانیکه این نور از میان هوا عبور می کند باعث حذف باکتری ها و ویروس های موجود در هوا می شود .

رطوبت گیر یا نم گیرها

بسیاری از تصفیه کننده های هوا از ماده ای رطوبت گیر جهت حذف بو و سایر مواد شیمیایی موجود در هوا استفاده می‌کنند . جذب ، روندی است که طی آن ماده ای حین عبور از سطح ماده دیگر جدا می‌گردد. معمول ترین ماده جاذب ، ذغال فعال است که بسیار نفوذ پذیر و متخلخل بوده و به اصطلاح دارای سوراخ و روزنه های بسیار زیادی است تا جلوی عبور مولکول ها را مسدود نماید . ذرات بزرگتر و درشت تر به منافذ بسیار زیادی که درون ذغال وجود دارد چسبیده و خاصیت جذب الکترواستاتیکی باعث می شود که بسیاری از مواد و ترکیبات جذب حفره های روی سطح ذغال شوند . برخی مواد از لحاظ شیمیایی با ذغال واکنش نشان داده و با آن ترکیب می شوند ، سطح بسیار وسیع ذغال باعث جذب ذرات بسیاری می شود .

توصیه های مهم هنگام استفاده از تصفیه هوا

در اینجا قصد داریم تا بهترین توصیه های مهم هنگام استفاده از تصفیه هوا در منزل یا محل کار را به شما یادآور شویم تا بتوانید بیشترین استفاده و کارایی را از آن داشته باشید .

1. بهترین محل استقرار دستگاه تصفیه هوا کنار پنجره یا محلی است که بیشترین نقطه ورود آلودگی هوا در آنجا می باشد.

2. ارتفاع مناسب برای کارکرد مطلوب، از سطح زمین 75 سانتیمتر و از کنار دیوار 35 سانتیمتر باشد .
3. اسپری کردن هرگونه مواد شیمیایی و یا خوشبو کننده بصورت مستقیم یا نزدیکی دستگاه باعث صدمه زدن به آن می شود.
4. از کاور کردن یا پوشاندن سطح آن زمانیکه روشن است جدا خودداری نمایید .

5. برای خاموش کردن دستگاه تصفیه هوا هیچگاه آنرا مستقیما از دوشاخه برق زمانیکه روشن است خارج نکنید، برای این کار ابتدا آنرا دستی خاموش کرده و سپس دوشاخه را بکشید، این مورد برای تعویض قطعات و یا تمیزکاری آن الزامی می باشد در غیر اینصورت احتمال خطر برق گرفتگی شما را تهدید میکند .

6. دستگاه تصفیه هوا را از دسترس کودکان دور نگه دارید .
7. از ریختن مایعات زمانیکه روشن است پرهیز نمایید .

8. اگر دستگاه تصفیه هوای شما بهر دلیلی از کار افتاده حتما با سرویسکار مجاز آن تماس گرفته و آنرا دستکاری نکنید زیرا احتمال دارد یک بی احتیاطی کوچک باعث برق گرفتگی شما بشود .

در هنگام خرید دستگاه تصفیه هوا چه مواردی را باید در نظر گرفت

چه مدل دستگاهی بخریم ؟

قبل از تهیه یک دستگاه تصفیه هوا لازم است بدانید که این دستگاهها شامل انواع مختلف می باشند، به صورتی که بعضی از آنها دارای فیلتر ضد آلرژی هستند و بعضی دیگر دارای لامپ uv برای میکروب زدایی و ضدعفونی هوا می باشند . همچنین قطعات بعضی از دستگاه ها در بازار به ندرت پیدا می‌شوند بنابراین در حین خرید باید برندی را انتخاب نمایید که از خدمات پس از فروش و تامین قطعات آن مطمئن باشید .

• صرف نظر از طراحی ، دارای کیفیت مناسبی باشد
• فضای پوشش دهی مناسبی با توجه به نیاز شما داشته باشد

فضای تحت پوشش دستگاه تصفیه هوا

در مورد پوشش دهی فضای مناسب باید به این نکته توجه نمایید که هر دستگاه برای تصفیه هوای یک محدوده خاص طراحی شده ، بنابراین دانستن این نکته بسیار ضروری است و میتواند در تعیین قیمت آن نیز تاثیر گذار باشد . مقدار پوشش دهی دستگاه معمولا در کاتالوگ آن عنوان می شود اما باید در نظر گرفت این مقدار فضای پوششی فقط برای محیط های FLAT یا باز می باشد و در صورت وجود دیوار یا مانع این مقدار محدود می شود.

فضای تحت پوشش دستگاه

اگر نیاز دارید تا فضای تمام خانه یا محل کار منجمله آشپزخانه و اتاق ها را پوشش دهید می‌بایست برای هرکدام جداگانه یک دستگاه با متراژهای مختلف تهیه نمایید تا بدین شکل تمام فضای خانه یا محل کار شما تحت پوشش دستگاه تصفیه هوا قرار بگیرد.

صدای دستگاه تصفیه هوا

واحد سنجش صدا براساس ” دسی‌بل ” disable محاسبه می‌شود ، هرچه مقدار عدد ” دسی‌بل ” بیشتر باشد صدای حاصل از دستگاه بیشتر به گوش می رسد . این عدد معمولا بر روی جعبه یا کاتالوگ دستگاه قید شده است اما لازم است بدانید دستگاه بطور دایم دارای مقدار صدایی که بر روی کاتالوگ یا جعبه آن نوشته شده نیست زیرا این صدا با توجه به مقدار آلاینده های محیط میتواند کمتر نیز باشد .

اکثر دستگاههای تصفیه هوا اتوماتیک بوده و سنسور های تشخیص آلودگی هوا در صورت بالارفتن آلاینده ها در محیط فعال شده و به همان نسبت صدا تولید میکند .

انواع صداهای مختلف براساس دسی‌بل :

جدول صدا db

1. صدای نفس کشیدن انسان : 10 db
2. صدای خش خش برگ ها : 20 db
3. صدای پچ‌پچ کردن : 30 db
4. صدای قطرات باران : 40 db
5. صدای صحبت کردن معمولی : 60 db
6. صدای جاروبرقی : 70 db

صدای یک تصفیه هوا میتواند بین 10 الی 45 db باشد . این در مواقعی که دستگاه بخاطر وجود آلاینده های محیطی بیشتر نیاز به بالارفتن دور موتور خود دارد کمی بیشتر است ولی پس از تقریبا یک ساعت به حالت اولیه و نرمال بر می‌گردد.

عوارض دستگاه تصفیه هوا

دستگاه تصفیه هوا به خودی خود دارای هیچگونه عوارض منفی و مضری برای انسان نبوده اما رعایت نکات ایمنی لازم برای سایر دستگاه های برقی برای آن نیز باید رعایت گردد . بعضی از دستگاههای تصفیه هوا تولید گاز ازن کرده که از این گاز ازن برای استریل و ضدعفونی هوا استفاده می شود ، بررسی استفاده از گاز ازن در کاربری های زیاد برای انسان توسط برخی محققان نشان داده که میتواند منجر به سوزش چشم و خارش پوست بشود .

مصرف برق دستگاه تصفیه هوا

یک دستگاه مکانیکی است که با برد هوشمند الکترونیکی کنترل می شود و مصرف برق دستگاه تصفیه هوا بمانند سایر لوازم برقی در منزل می باشد . از آنجاکه دستگاه هیچگاه در حالت Hi Level یا حداکثر توان خود کار نمی کند بنابراین میتوان نتیجه گرفت که حتی ممکن است نسبت به سایر لوازم خانگی دیگر از مصرف برق کمتری برخوردار باشد .

نقدی بر دستگاه تصفیه هوا ازونی و یونی

اخیرا برخی مشتریان، مجلات و حتی آژانش حمایت از محیط زیست (EPA) دستگاه های تصفیه هوای ازونی و یونی را مورد نقد و بررسی موشکافانه ای قرار داده اند که ما در اینجا دو مورد از این ادعاها را بررسی می‌کنیم .

نقد اول :

این نوع دستگاه های تصفیه هوا برای حذف و از میان برداشتن آلاینده های موجود در هوا کارایی نداشته و ژنراتورهای ازونی باعث ایجاد صدمه به افراد می شود . در سال های 2002 و 2003 میلادی، مجله ی گزارشات و نظریات مشتریان ، چندین مدل دستگاه تصفیه هوا را مورد آزمایش قرار دادند، از جمله دستگاه تصفیه هوای یونی از شرکت سازنده ای بنام ” Sharper Image’s Ionic Breeze  ” ، محققین، این آزمایشات را بررسی و مورد تایید قرار دادند، مجله ی تحقیق نظریات مشتریان، به این نتیجه دست یافت که دستگاه های تصفیه هوا یونی مانند ” مدل شارپر ” به هیچ عنوان قادر به حذف و کاهش ذرات معلق در هوا نیستند .

نقد دوم :

• تمیز کردن هوا

اگر دستگاه های تصفیه هوای یونی و مولد های ازونی راندمان شک برانگیز در خصوص تمیز کردن هوا دارند، پس برای حذف و از میان برداشتن آلاینده های موجود در هوای منازلمان چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

بیایید با هم سه مرحله اصلی و مهم را بررسی نماییم :

1. منبع تولید آلاینده را پیدا کرده و از شر آن ها خلاص شوید . اگر مشکل، دود سیگار است، بیرون از منزل بکشید و اگر کپک باعث ایجاد مشکل شده است، نواحی و قسمت های کپک زده را پیدا کرده و آنجا را تمیز کنید . اگر مو و پشم حیوانات خانگی مشکل ساز شده است، حیوان خانگی را در قسمت های مشخصی از منزل نگهداری کنید و از راه رفتن حیوان خانگی بر روی اثاث منزل جلوگیری نمایید . با رعایت کردن نکات بهداشتی در جهت تمیز کردن هوای درون منزل می توان از ایجاد و رشد کپک ها جلوگیری نمود .
2. هوای درون منزلتان را رقیق کنید. به عبارت دیگر، پنجره ها را باز کنید، شاید هوای بیرون در مقایسه با هوای داخل منزل چندان هم آلوده نباشد .
3. هوا را با سیستم فیلتراسیون مناسب تمیز کنید .

سوال بعدی که منطقی نیز به نظر می رسد این است که چگونه می دانید کدام یک از دستگاه های تصفیه هوا مناسب است ؟ خوشبختانه در این زمینه یک روش استاندارد صنعتی وجود دارد که مقایسه دستگاه های تصفیه هوا را آسان کرده است . انجمن تولید کنندگان لوازم خانگی (AHAM) مقدار تولید هوای پاک را برای دستگاه های تصفیه هوا تعیین می کند . انجمن تولید کنندگان لوازم خانگی ، آزمایش استانداردی را اجرا می کند تا دریابید دستگاه تصفیه هوا تا چه میزان در حذف آلاینده ها و ذرات معلق موجود در هوا کارایی دارد .

منیع:aqua-classic-2.ir